Περί πρωτοχριστιανικών κοινοτήτων

Η παρακάτω επιστολή στάλθηκε και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ την άνοιξη του 2006, ως απάντηση στη φλύαρη επιστολή κάποιου κυρίου, πρ. μάρτυρα του Ιεχωβά (κατά δήλωσή του) και νυν φανατικού ορθοδόξου και στελέχους της ΟΟΔΕ. Δεν άντεξα στον πειρασμό να μην απαντήσω στην ωραιοποιημένη παραμυθία που ανέπτυσσε στην επιστολή του σχετικά με την τακτική των αποστόλων να ωθούν τους οπαδούς των πρωτοχριστιανικών κοινοτήτων στη ρευστοποίηση των ακινήτων τους, και να παραδίδουν ολόκληρο το ποσόν της πώλησης «εις τους πόδας των αποστόλων»(!)

Η επιστολή του κυρίου αυτού, αυτούσια, αναδημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της ΟΟΔΕ, στον παρακάτω σύνδεσμο:

http://www.oodegr.com/paratir/meletes/stratefsi2.htm 

Αγαπητέ κ. Βουδούρη,

Στο ΤΜ τ. 140 φιλοξενήσατε επιστολή του κ. Ν. Μαυρομάγουλου όπου εκθέτει την άποψή του για τη στράτευση των χριστιανών. Θα αποφύγω να αναφερθώ στο κείμενό του γιατί, στο μεγαλύτερο μέρος του, δεν νομίζω να επιδέχεται σχολιασμού. Το θεοκρατικό παράλογο αλλά και ο εντελώς αλλοιωμένος και παραπλανητικός τρόπος ανάγνωσης της ιστορίας, αποτελεί κοινό γνώρισμα της στάσης που αδυνατεί να ξεπεράσει την ιουδαιοχριστιανική θεώρηση του κόσμου, ερμηνεύοντας δίχως ίχνος λογικής επεξεργασίας την πραγματικότητα που μας περιβάλλει.

Διαπίστωσα με έκπληξη όμως ότι, στο τόσο ενδιαφέρον (αρκετά πρωτότυπο στη σύλληψη αλλά και ιδιαίτερα γλαφυρό στην περιγραφή) εισαγωγικό σας σημείωμα, προκειμένου να ενισχύσετε τον συλλογισμό σας περί ελευθέρας βούλησης, συμπεριλάβατε αυτολεξεί μία παράγραφο του κειμένου του εν λόγω επιστολογράφου (από τις Πράξεις των Αποστόλων, 4/δ:32-35).

Η παράγραφος αυτή αφορά στην πρώτη περίοδο των προσήλυτων αυτού του κοινωνικοθρησκευτικού μορφώματος όπου, ως υπόδειγμα της απόλυτης ισότητας στις σχέσεις τους, αναφέρεται η «έξοχη» τακτική τους να πωλούν τις περιουσίες τους όσοι ήταν κάτοχοι χωραφιών ή σπιτιών, να φέρνουν τα χρήματα της συναλλαγής στην κοινότητα και να τα αποθέτουν στα πόδια των αποστόλων, ώστε να μοιράζονται αυτά σε κάθε έναν σύμφωνα με τις… ανάγκες του (εκείνος ο Κάρολος Μαρξ θα πρέπει να ήταν πολύ ανόητος που έφαγε τη ζωή του αναπτύσσοντας την κομμουνιστική θεωρία. Δεν είχε παρά να θέσει σε εφαρμογή αυτή την τόσο απλή τακτική των αποστόλων και το όραμά του περί ισότητος θα πραγματοποιούνταν ως… δια μαγείας)!

Αναρωτιέται όμως κανείς σε τι αποσκοπούσε η παραπάνω πρακτική. Είχε κάποιο νόημα αυτή η απόλυτη ισότητα προς τα κάτω; Το να ρευστοποιεί δηλ. ο προσήλυτος την ακίνητη περιουσία του και να μένει πένης, μη έχοντας πού την κεφαλή κλείναι; Διότι αναφέρεται ξεκάθαρα στο εδάφιο ότι σ’ αυτή την πρακτική προχωρούσαν «όσοι ήσαν κτήτορες αγρών ή οικιών», όντως δηλ. οι άνθρωποι πουλούσαν όχι μόνο την όποια έκταση αγροτικής γης τους ανήκε (δηλ. την πηγή της παραγωγικής τους δραστηριότητας από την οποία συντηρούνταν αυτοί και οι οικογένειές τους) αλλά και τα ίδια τα σπίτια τους. Κι αφού πωλούσαν ακόμη και τα σπίτια τους, πού στο καλό ζούσαν στη συνέχεια; Στους δρόμους; Όχι βέβαια. Φιλοξενούνταν στους χώρους που χρησιμοποιούσε η (χριστιανική) κοινότητα - προφανώς μένοντας μαζί με τους υπόλοιπους αστέγους - άμεσα εξαρτημένοι πλέον από αυτήν για τη συντήρησή τους. Να λοιπόν πού αποσκοπούσε μια τέτοια πρακτική, στην απόλυτη εξάρτηση και έλεγχο των αφελών που έκαναν το λάθος, πιστεύοντας ότι δίνουν διέξοδο στις μεταφυσικές ανησυχίες τους, να ενστερνισθούν όλο τον παραλογισμό αυτής της απατηλής θρησκείας. Μην έχοντας πλέον τίποτε στην κατοχή τους ως περιουσιακό στοιχείο αφού ότι είχαν και δεν είχαν ρευστοποιήθηκε και προσφέρθηκε, ήταν απόλυτα εξαρτημένοι για την υπόλοιπη ζωή τους από τις διαθέσεις των ανά τόπους ηγητόρων (ιερέων) της πρωτοχριστιανικής κοινότητας. Και υποταγμένοι πλέον στις οποιεσδήποτε απαιτήσεις που εκείνοι θα τους υπαγόρευαν.

Μα, θα πει κανείς, έστω, πωλούσε ο προσήλυτος την περιουσία του έχοντας την καλή διάθεση να προσφέρει στην κοινότητα. Ποιος του στερούσε το δικαίωμα να κρατήσει ένα μέρος των χρημάτων για να ζήσει ο ίδιος; Ήταν ντε και καλά υποχρεωμένος να προσφέρει όλο το αντίτιμο της πώλησης στην κοινότητα (στους ιερείς της δηλαδή);

Ναι, έτσι ήταν. Ποιος τον υποχρέωνε; Μα, ο φόβος από τον οποίο είχε διαποτιστεί μέσα από τη διδασκαλία της απόλυτης υποταγής που τον γαλουχούσαν στα γεμάτα απειλές κηρύγματά τους. Ο παράλογος μεταφυσικός φόβος για τις τρομερές συμφορές που θα τον έβρισκαν λόγω της φοβερής οργής του Θεού εάν τολμούσε να πάει κόντρα στις εντολές Του (δηλ. στην παράδοση ολόκληρης της περιουσίας του μετά τη ρευστοποίηση στους πρωτοϊερείς – αποστόλους). Και γνωρίζουμε πόσο αποτελεσματικά λειτουργεί ο φόβος αυτός στις γεμάτες δεισιδαιμονία, τρομαγμένες ψυχές. Το παράδειγμα δε του Ανανία και της γυναίκας του (Πράξεις, Ε: 1-11) που τόλμησαν να αψηφήσουν την εντολή αυτή, είναι χαρακτηριστικό. Ο Ανανίας και η Σαπφείρα πώλησαν κι αυτοί, καλή τη πίστη, την περιουσία τους. Προσέφεραν το αντίτιμο της συναλλαγής στα… πόδια των αποστόλων, κάνοντας το λάθος όμως να παρακρατήσουν ένα μέρος των χρημάτων (χρήματα της δικής τους περιουσίας άλλωστε, μην το ξεχνάμε). Το αποτέλεσμα ήταν να δεχθούν την οργή του απ. Πέτρου – που ίσως να μυρίστηκε ότι… κάτι δεν πήγαινε καλά με το ποσό που παρέδωσαν. Την ώρα δε που ο Ανανίας άκουγε, τρέμοντας προφανώς από φόβο, τις προσβλητικές εκφράσεις που του απηύθυνε ο Πέτρος, έπεσε νεκρός και μετά από λίγο έπεσε νεκρή και η γυναίκα του. Το γεγονός αυτό λειτούργησε παραδειγματικά για τους υπόλοιπους πιστούς σπέρνοντας την τρομοκρατία στις ψυχές τους για το τι έμελλε να πάθουν και οι ίδιοι εάν τολμούσαν να κατακρατήσουν μέρος της περιουσίας τους. Το πόσο αποτελεσματική ήταν η κατατρομοκράτησή τους από το γεγονός αυτό, περιγράφεται λιτά και παραστατικά στις Πράξεις: «Και επέπεσε φόβος μέγας εφ’ όλην την εκκλησίαν και επί πάντας τους ακούοντες ταύτα».

Χαρακτηριστική η περιγραφή της στιγμής της υποταγής στις Πράξεις: «και έθετον (τα χρήματα) εις τους πόδας των αποστόλων»(!) Για να τα μοιράσουν εννοείται οι απόστολοι στους υπόλοιπους (προσήλυτους) πένητες αλλά πιθανόν και για να… βάζουν κάτι στην άκρη – ως μαγιά για τη συνέχεια του μισάνθρωπου αυτού κινήματος. Το πόσα απ’ αυτά τα χρήματα έμπαιναν στην άκρη δεν θα το μάθουμε ποτέ, μπορούμε απλώς να κάνουμε υποθέσεις αναλογιζόμενοι την τεράστια συσσώρευση πλούτου και περιουσιακών στοιχείων που είχε η εκκλησία και οι επίσκοποί της πολύ πριν αναδειχθούν σε επίσημη θρησκεία. Τεράστια συσσώρευση πλούτου την περίοδο που υποτίθεται ότι… βρισκόντουσαν υπό διωγμό! Έτσι λοιπόν εξηγείται ο πλούτος των επισκοπών και η ικανότητα χρηματισμού και διαφθοράς, στα τέλη του τρίτου και στις αρχές του 4^ου αι., των κρατικών αξιωματούχων της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Ο πλούτος αυτός συσσωρεύτηκε σταδιακά δια της υφαρπαγής περιουσιών, μέσω της πειθούς, των αφελών και ευκολόπιστων θυμάτων τους που ασπάζονταν τις δοξασίες των… αγίων αποστόλων, από τα μέσα ήδη του πρώτου μ.Χ. αι.

(Την ίδια ακριβώς πρακτική, της δια της πειθούς υφαρπαγής περιουσιών, συνεχίζουν άλλωστε να χρησιμοποιούν μέχρι σήμερα οι άξιοι συνεχιστές του έργου των «αποστόλων», δηλ. ηγούμενοι μοναστηριών και μητροπολίτες. Μεταγράφοντας τις περιουσίες, ηλικιωμένων συνήθως αφού αυτοί αποτελούν τα ευκολότερα θύματα, στα κατάστιχά τους – είτε στα κατάστιχα των νομικών προσώπων των μοναστηριών είτε προσωπικώς και ιδιωτικώς στο όνομά τους!! Αν αυτό εννοεί ο κ. Μαυρομάγουλος γράφοντας ότι «ειδικά τα μοναστήρια είναι πηγές αγίων και δυνάμεως Θεού», δεν έχω λόγο να διαφωνήσω μαζί του. Τέτοιο «Θεό» και τέτοιους «αγίους» που διαθέτουν, ας τους χαίρονται)…

Όλο λοιπόν το εδάφιο των Πράξεων που αναπαράγατε στο εισαγωγικό σημείωμά σας, δεν περιγράφει παρά τη μέθοδο με την οποία αποσπούσε τις περιουσίες των πρώτων εκείνων χριστιανών το ιερατείο τους. Εντάξει, ίσως μου πει κάποιος, αλλά ωστόσο οι άνθρωποι εκείνοι, αγαθή τη πίστη, τα προσέφεραν για καλό σκοπό «ελεύθερα, χωρίς να τους το επιβάλλει κανένας Στάλιν και καμιά εφορία» όπως γράφετε. Διαφωνώ (ο πατερούλης Στάλιν δεν ήταν παρά ένα άκακο αρνάκι μπροστά στα εγκλήματα του Γιαχβέ στην Π. Διαθήκη αλλά και στην τρομοκρατία που Αυτός συνεχίζει μέχρι σήμερα να ασκεί στις ψυχές των ανθρώπων. Όσο για την εφορία, αυτή τουλάχιστο απαιτεί να της αποδόσεις ένα ποσοστό των περιουσιακών στοιχείων σου, δεν σε απογυμνώνει από τα πάντα όπως έκαναν οι απόστολοι και μάλιστα επί απειλή θανάτου). Δεν θα επιμείνω ωστόσο διότι η κεντρική ιδέα του σημειώματός σας σε ότι αφορά την ελεύθερη βούληση, είναι πολύ σημαντική στη νοηματοδότησή της ώστε δεν αξίζει να μειώνεται με αναφορές στις μικροπρέπειες ενός μίζερου και μισερού ιερατείου. Το ότι αποτελούμε όπως λέτε όντα που αυτόβουλα, με «αρετή και τόλμη», έχουμε τη δυνατότητα να επιλέξουμε και να ασκήσουμε την επιλογή μας ανεξαρτήτως προσωπικών επιπτώσεων, αποτελεί από μόνο του κάτι θαυμαστό για ολόκληρο ίσως το σύμπαν. Ο γερμανός αξιωματικός που αναφέρετε στο σημείωμά σας ότι έσωσε εκατοντάδες Εβραίους, σίγουρα δεν ήταν κάποιος άκακος αμνός για να ανήκει στα SS και μάλιστα σε τέτοια διοικητικά κλιμάκια. Το ότι όμως, όπως γράφετε, έσωσε από βέβαιο θάνατο τόσους ανθρώπους με άμεσο κίνδυνο της ζωής του (έχει ιδιαίτερη σημασία το ότι προέβη σε αυτή την πράξη το 1942 και όχι, π.χ., το 1944 που άρχιζε η κατάρρευση), όντως τον εξυψώνει αυτομάτως στην κλίμακα της αρετής. Επιτρέψτε μου να πω ότι, συγκρίνοντας τις πράξεις τέτοιων ανθρώπων με τις Πράξεις των λεγόμενων αποστόλων, αναδεικνύουμε άδικα τους δεύτερους και μειώνουμε την αυτοθυσία και την αυταπάρνηση των πρώτων. Που στο κάτω κάτω της γραφής, έπραξαν σύμφωνα με τις επιταγές της συνείδησής τους, διακινδυνεύοντας τη ζωή τους και δίχως να προσδοκούν σε οφέλη. Και βέβαια, χωρίς να έχουν κατά νου να ηγεμονεύσουν καινοφανών ιερατείων για να μαντρώσουν τα κοπάδια («ποίμνιο»), τρομοκρατώντας τα και προφασιζόμενοι ότι κατέχουν την μόνη και απόλυτη αλήθεια.

Με εκτίμηση

Γιώργος Φωτεινός,

σκηνοθέτης, Θεσσαλονίκη